M. Ali Kara | Cynic & Skeptic
malikara.bsky.social
M. Ali Kara | Cynic & Skeptic
@malikara.bsky.social
Pinned
I will mainly post about #linguistics #etymology in #langsky for #Turkish, #OttomanTurkish and #Persian. I might forget to add these hashtags. 🥲
İngilizce intangible'ın "somut olmayan" diye çevrilmesini gördüğümde bunun başka dillere nite çevrildiğini merak ettim. Kazakça karşılığı бейматериалдық yapıca bizim galatçıların çokça ilgisini çekerdi: бей- (bei-, "bî") +‎ материал (material "materyal") +‎ -дық (-dyq "-lık"), yani "bîmateryallik."
November 4, 2025 at 8:33 PM
It really makes me laugh when people, talking about Turkey's geography, say it's partially in Europe. They don't seem to realize that Europe is not a continent in any geographical sense, but a sociopolitical construct.
October 29, 2025 at 8:44 PM
Buradaki garsoniye herhalde “bahşiş” anlamında olacak. Bu sözcüğü yazılı ve Türkçe olarak çok bir yerde bulamadım.
October 13, 2025 at 9:30 AM
As a personal project, I’m slowly but steadily digitizing Şemsettin Sami’s (or Sami Frashëri, en.wikipedia.org/wiki/Sami_Fr...) two major works in Ottoman Turkish, in their original script:

Kamus-i Türkî (1901), a comprehensive Ottoman Turkish dictionary
Kamusü’l-Âlâm (1889–1899), an encyclopedia
October 1, 2025 at 2:44 PM
Lisanda, Edebiyatta Bolşevizm (Celal Nuri, 1917)
open.substack.com/pub/dildevri...
Lisanda, Edebiyatta Bolşevizm (Celal Nuri, 1917)
Kabil-i inkar değil: lisanda, edebiyatta, sadeliğe, tekamüle doğru bir meyil var.
open.substack.com
September 8, 2025 at 9:09 AM
Edebiyat İlmi (Celal Nuri, 1917)

Edvar-ı kadimede ‘ümmi’ asla cahil demek değildi. Bir adam okumak, yazmak bilmemekle beraber pek mütehayyiz, pek tecrübedîde, — hatta, kelimeyi israf etmiyoruz — pek âlim ve belki de allame olabilirdi.

dildevrimi.blogspot.com/2025/09/edeb...
Edebiyat İlmi (Celal Nuri, 1917)
Celal Nuri’nin Edebiyat-ı Umumiye Mecmuası'nda 1917 tarihinde yayınlanan “Edebiyat İlmi” yazısının M. Ali Kara tarafından hazırlanmış halidir.
dildevrimi.blogspot.com
September 7, 2025 at 12:01 PM
Mehmed Atâ Mefhari (Lisanımız, 1900):

Evet, vaktiyle ateş, hep, şey, kadar, ayna, hasta, mimar, ayıp kelimelerinin (son ikisi için Türkçeleri var ise kaydını unutmayalım) yerine Türkçeleri istimal ve o istimalde devam edilse şimdi maksudumuz olan tasfiye-i lisana hizmet edilmiş olmaz mı idi?
September 7, 2025 at 9:10 AM
Bazı zevat musırren iddia ediyorlar ki halihazırda erbab-ı kalemin kullandığı Türkçe veya Osmanlıca suni ve gayritabii bir lisandır. Arabi ve Farisiye müracaat edilmiş, binlerce kelime, birçok kaide ve terkip alınmış, istimal ediliyor...
Celal Nuri. Türkçemiz, 1917.
September 7, 2025 at 8:15 AM
Celal Nuri [İleri] (1926):

Then why did these calamities befall the Turkish nation? The whole history of the Ottoman Empire is itself the answer to this question. For six centuries the imperial system cast the Turks into eclipse. To put it plainly, Ottomanism and Empire were nothing more than a...
September 6, 2025 at 11:47 AM
Okuyacaklara ulaştırın
September 5, 2025 at 4:22 PM
“Bir nesnenin {ilk harfini} bilmemek” deyimi kulağa pek yenice geliyor doğrusu ama 1925 tarihli Karagöz'de geçmiş:

“Sonra farz edin ki bu Firenkçeyi konuşanlar halis muhlis Fıransız, Türkçenin t'sini bile bilmiyorlar …”
September 5, 2025 at 7:59 AM
September 4, 2025 at 5:46 PM
İstanbul Postası'nın 26 Kanunuevvel 1939 tarihli 89uncu sayısında zelzele için yer deprenmesi denmiş.
September 4, 2025 at 10:50 AM
Sonu: Ancak ıssız yer ~ issiz yer "sahipsiz olan yer, boş, atıl yer" gibi tamlamalarla birlikte zamanla "kimsenin olmadığı yer" anlamına ve sonunda tek başına ıssız "tenha, boş, metruk" anlamına evrilmiştir. #etymology
August 23, 2025 at 10:00 PM
August 21, 2025 at 11:49 AM
August 12, 2025 at 3:17 PM
Bizdeki Türkçe filoloji bölümlerinin kelli felli kadrolarına filoloji desek “O ne?” derler, öyle kendi alanını bilmeyenlerden oluşuyor. Bu bölümlerde filoloji yapmak istediğinizdeyse hanımlar beyler Ahmet Mithat romanlarında sandalyenin duygusal yapısökümünü yapacakları için kabul edilmiyorsunuz.
July 22, 2025 at 5:45 PM
Bu işleri şerefle sürdürmek mümkün olana dek bu işlerden elimi eteğimi çektim. Başka bir kariyer arayışındayım, bilginiz varsa yönlendirin.
July 21, 2025 at 4:51 PM
July 20, 2025 at 3:43 PM
veda = esenleşmek
July 19, 2025 at 9:38 PM
Mektep kitaplarının sureti matlubede intihap ve tayini tahsilin mükemmeliyetine hizmet eder. Mekteplerde okunacak derslere ait pırogramın tanzimini müteakip o derslerin hangi kitap vasıtasıyla tedris edilmesi münasip olacağını tayin etmek mühimdir.

open.substack.com/pub/dildevri...
Mektep Kitapları ve Dürusü Mütenevvia (Melekzade Fuad, Usûlü Tedris ve Tederrüs, 1897)
Mekteplerde emri tedrisin icrasına yardım eden vesaitten biri de kitaplardır.
open.substack.com
July 19, 2025 at 10:57 AM
meşe ← Klasik Farsça bēşe “orman”
tez ← KFa. tēz “yiti, keskin”
bostan ← KFa. bōstān “(çiçek) bahçe”
dost ← KFa. dōst “arkadaş, sevgili”

Bunların bize gelişi, bizim işittiğimiz biçimi böyle. Bunların Farsçasını hırlı bir şey gibi bîşe, bûstân diye göstermemeli.
July 10, 2025 at 7:54 PM
Emir kipinden ünlem ve zarfa evrilen sözlerden aklıma gelenler:
sakın < sakın! "düşün; tetik ol; fark et"
tez < ? tez! "koş"

Aklınıza gelenler nedir ve bu doğru mu?
July 8, 2025 at 7:11 PM
Reposted by M. Ali Kara | Cynic & Skeptic
Old Uyghur word of the day
/süü/
"army, troop(s)"

as in Laut, "Buddhabiographie," 3
/täŋrilär agır uu ıddı ol kamag süü üzä/
"The gods sent a deep sleep over the whole army" 😴

(See Erdal 48-50 for double vowel spellings in words like /uu/ and /süü/.)
July 7, 2025 at 3:18 PM