Israël wil publieke opinie veranderen en steekt tientallen miljoenen extra in propaganda
De Isralische regering wil dit jaar 150 miljoen dollar ruim 137 miljoen euro extra besteden aan propaganda, ofwel hasbara. Daarmee is het totaalbedrag dat aan dit doel wordt besteed dit jaar ruim twintig keer zo groot als in voorgaande jaren, meldt The Times of Israel. Door de oorlog in Gaza heeft Isral een behoorlijk imagoprobleem en de publieke steun aan het land neemt drastisch af.ppHet Isralische ministerie van Buitenlandse Zaken ontvangt de miljoenen zodra de Isralische regering de staatsbegroting eind deze maand goedkeurt.ph2Uitleggenh2pHasbara betekent uitleggen in het Hebreeuws, vertelt de IsralischNederlandse Hilla Dayan, politiek socioloog aan het Amsterdam University College AUC. Het hasbaraprogramma wordt uitgevoerd door zowel de Isralische overheid als proIsralische organisaties en individuen en het wordt onder meer ingezet als het gaat om de bombardementen op Gaza. De boodschap is altijd hetzelfde: Isral verdedigt zichzelf.ppHasbara is zo oud als Isral zelf, zegt Fabio Cristiano, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Hij is gespecialiseerd in cyberconflict en desinformatie en doet al vijftien jaar onderzoek naar het IsralischPalestijnse conflict.ppVoordat de staat Isral werd gesticht, besloten de zionistische grondleggers bewust om propaganda te gebruiken om hun koloniale ambities en het bestaan van Isral te rechtvaardigen. Het woord propaganda kreeg later een negatieve connotatie en dus werd dat veranderd in hasbara.ppMet het extra geld erkent Isral dat het hasbarabeleid heeft gefaald, zegt Cristiano. Er is een verschuiving in de publieke opinie, ondanks de steun van westerse overheden aan Isral. De wereldwijde solidariteit onder burgers voor Palestina is ongekend. Peilingen in andere landen laten zien dat Isral steeds meer steun verliest.ph2Influencersh2pIsral maakt zich zorgen over de kloof in die landen tussen de overheid en inwoners, zegt Dayan. Door opinies in de samenleving worden politici uiteindelijk ook in een bepaalde richting geduwd en dat kan leiden tot beleid tegen Isral, zo wordt gevreesd. Dayan noemt de groeiende druk op landen om geen wapens aan Isral te leveren als voorbeeld. Om dat tegen te gaan, richt Isral zich met zijn propaganda tot het publiek.ppDe manier waarop het land dat doet, is volgens Cristiano uniek. Rusland gebruikt staatsmedia zoals RT en Sputnik, die door de Europese Unie zijn verboden. Isralische propaganda is verfijnder, omdat die systematisch en genstitutionaliseerd is en de samenleving als geheel mobiliseert. De Isralische overheid is daarbij direct betrokken en cordineert het door bijvoorbeeld influencers of nepaccounts op sociale media in te zetten. Daardoor kun je niet snel herkennen of iets hasbara is.ppIsralische militairen poseren in Gaza met de regenboogvlag. Volgens critici is deze tweet niet alleen hasbara, maar ook pinkwashing:ppHet is duidelijk waar de prioriteiten van Isral liggen, zegt de Amerikaanse podcastmaker Matt Lieb over het verhoogde hasbarabudget. Hij heeft een Joodse achtergrond en maakt sinds eind 2023 de podcast Bad Hasbara, nadat hij drie maanden lang wreedheden uit Gaza zag. In zijn podcast praten hij en zijn cohost Daniel Mat met gasten over onder meer het propagandabeleid van Isral en steekt hij daar ook de draak mee.ppIk denk dat Isral gelooft dat als genoeg beroemdheden het land zouden steunen, je dan geen protesten op universiteiten of demonstraties zou hebben, zegt Lieb. De Isralische pogingen om zichzelf in een positief daglicht te zetten, worden volgens Lieb tenietgedaan door het gedrag van Isralische militairen in Gaza.ppBad Hasbaraaflevering waarin Matt Lieb de rellen in Amsterdam na de wedstrijd van Ajax Maccabi Tel Aviv bespreekt:ppLieb: Ze kunnen zo veel videos op sociale media plaatsen van bekende Isralirs die praten over homorechten in Tel Aviv als ze willen. Maar die content verschijnt naast beelden van Isralische militairen die spottend poseren in kleding van Palestijnse vrouwen of waarin ze de slaapkamer van een Palestijns kind belachelijk maken.ppCristiano vermoedt dat de Isralische regering met het extra hasbarageld meer zal inzetten op AI kunstmatige intelligentie om de boodschap over het voetlicht te brengen. Isral is een technologische powerhouse. Door de inzet van AI wordt een boodschap gerichter en daardoor effectiever. Daardoor wordt het lastiger om hasbara te weerleggen.ppLieb verwacht dat het geld onder meer naar proIsraelinfluencers gaat om meer socialemediacontent te maken, met het doel om jongeren te overtuigen. Volgens hem verliest Isral steeds meer steun onder Amerikaanse jongeren, vooral van Joodse afkomst.ppEen groot deel van de Joden in de VS is nog nooit in Isral geweest en heeft er geen familiebanden mee. Alles wat ze over het land weten is via de media. En wat ze zien is niet positief.p