YouTube video by AKILLI YATIRIMCI

Geçtiğimiz hafta Aydın’da yaşananlar, yargılama sürecine usulsüz ve yetkisiz müdahaleler sürecinden çok daha vahim bir aşamaya geçildiğini gösteriyor. “Yargı organlarının davaları adil bir biçimde karara bağlaması engelleniyor”, “yargı bağımsızlığına saygı göstermek ve gözetmekle yükümlü kurumlar tam aksini yapıyor” ya da “yargı makamlarının görevlerini tarafsız ve eşitlik ilkesine uygun bir biçimde yerine getirmelerinin zemini ortadan kalkmış durumda” cümlelerinin modası çoktan geçti. Soruşturma aşaması layıkıyla tamamlanmadan yazılan iddianameler, şüphelilere atfedilen eylemler delillendirilmeden açılan davalar, kişinin aynı anda sanık, tanık ve gizli tanık olabilmesi, gerekmediği halde gerçekleşen tutuklamalar sonrasında tahliye edilme umudunun koz olarak kullanıldığı soruşturmalar ve açılan kamu davalarındaki yüksek beraat oranları ne yazık ki çoktan kanıksandı ve sıradanlaştı. Ancak gelinen noktada usulsüzlük çıtası daha da yukarıya çekildi: İddia odur ki Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı şaibeli yöntemler kullanılarak iktidar partisine transfer(!) edildi. Aynı gün, benzeri yöntemlerle ikna edilen(?) sekiz belediye başkanı daha iktidar partisi saflarına katıldı. Belediye başkanları transferiyle tescillenen bu üst aşamanın dikkate değer boyutlarından biri de Cumhur İttifakı’nın hukuk alanına yaptığı norm dışı ve demokrasi karşıtı müdahalenin kamuoyunun büyük bir kesiminde yarattığı tepkiye, yazılan iddianamelerin kuşkuyla karşılanmasına ve bu aklın arkasındakilere yarardan çok zarar getiriyor gibi görünmesine rağmen uygulanan taktiklerin ısrarla tekrar ediliyor oluşu. Gaslighting, kişiyi kendi algılarını, deneyimlerini, olayları anlama biçimini sorgulamaya yöneltmek ya da daha basit bir dille kendinden şüphe etmesini sağlamak anlamını taşıyor. Gaslighting faaliyetinde yapılan manipülasyonun amacı haklı olduğu halde kişinin yapıp ettiklerinin yanlış olduğunu düşündürtmek ve değerlerinden vazgeçirtmek. Kavramın kökeninde İngiliz edebiyatçı Patrick Hamilton tarafından yazılan 1938 tarihli Gas Light (Gaz Lambası) isimli tiyatro oyunu yatıyor. 1880'lerin Londra'sında geçen ve sonradan ilki İngiltere’de ikincisi ABD’de filme uyarlanacak senaryonun merkezinde karısının servetine konmak için onu çıldırtmaya çalışan bir koca ve onun hileleri yer alıyor. Kocanın uyguladığı hilelerden en önemlisi, karısına fark ettirmeden gaz lambasını günbegün kısarak karısının hayal gördüğünü ona düşündürtmek, özgüvenini sarsmak ve nihayetinde onu çıldırtmak. Gaslighting kavramı zaman içinde baskı yapılarını normalleştirmek, gizlemek ve sürdürmek için üretilen sinsi iktidar politikalarını tanımlamak için kullanılmaya başlanıyor. Gaslighting faaliyeti, toplumsal eşitsizlikleri doğal gösteren, eksik ve yanlışlardan halkın sorumlu olduğunu ima eden, kitlelerin uğradığı istismarı anlamasını engelleyen, buna karşı direnme yeteneğini sabote eden ve sömürüyü kolaylaştıran eylem ve işlemleri tarif ediyor. Mekanizmanın merkezinde ‘gerçekliğin kasıtlı olarak çarpıtılması’ ve ‘hedef alınan kişinin ya da grubun kafasının karıştırılması’ yer alıyor. Güncel kamuoyu araştırmaları, 19 Mart’tan bu yana sürdürülen yargıya yönelik sistemli müdahalelerin, içselleştirilmiş siyasal tutumlarda önemli bir değişikliğe neden olmadığını gösteriyor. Aşırı kutuplaşmış bir toplumsal yaşam içinde iddianamelerde yazılanların önceden benimsenmiş siyasal değerleri ve davranışı dönüştürdüğüne ilişkin bir veri mevcut değil. Hal böyleyken yargı üzerinden sürdürülen manipülasyonların katmerlenerek devam ettirilmesini yani gerçeğin kasıtlı olarak çarpıtılmasını, kişilerin psikolojik algılama biçimlerine, henüz kararını vermemiş olanların ya da kafası karışık olanların aklını çelmeye yönelik bir müdahale olarak değerlendirmek anlamlı görünüyor. Bu nedenle, yargı üzerinden eşi az görülen bir biçimde sürdürülen siyasal saldırıyı, baskı yapılarını normalleştirmek ve gizlemek için üretilen gerekçelendirme öyküleri ve hatta mitolojileri olarak düşünmek mümkün. Uygulanan baskının nedenlerini ezilen grupların kendilerindeki kusurlarda aramayı vazeden, baskıyı üreten sömürü sistemlerini ve iktidar mekanizmalarını gizleyen, baskıları ve hak kullanımındaki eşitsizlikleri doğallaştıran yargı metni ve uygulaması görünümündeki manipülasyonlara karşı yürütülen mücadeleyi sonuç alınamayacak hukuk alanından siyasal alana taşımak gerekiyor. Gaz lambasını kısarak algımızı dönüştürmeye, bizi çıldırtmaya çalışan ellere karşı, umutsuzluğa kapılmadan, dayanışarak sıkı durmak gerekiyor.

Van’da ekmek üretimi ve taşınma sürecindeki hijyen eksiklikleri bir kez daha gündemde. Gıda Mühendisi Sedat Bayık, kentteki birçok fırının hem üretim alanlarında hem de dağıtım süreçlerinde ciddi hijy...