Martien Visser
@bmvisser.bsky.social
Senior Fellow bij het Centre of International Energy Policy (CIEP) in Den Haag, emeritus-lector Energietransitie aan de Hanzehogeschool Groningen/Entrance, adviseur Gasunie
Meten = Weten!
Meten = Weten!
Het goede antwoord is: de lofzang komt van de Belgische overheid.
Genoemde alinea komt uit het Belgische Klimaatpakket dat ze, zoals alle EU-landen, aan de EU hebben overhandigd: "het National Climate & Energy Package (NECP), update 2025".
De volledige alinea:
Genoemde alinea komt uit het Belgische Klimaatpakket dat ze, zoals alle EU-landen, aan de EU hebben overhandigd: "het National Climate & Energy Package (NECP), update 2025".
De volledige alinea:
November 19, 2025 at 7:01 PM
Het goede antwoord is: de lofzang komt van de Belgische overheid.
Genoemde alinea komt uit het Belgische Klimaatpakket dat ze, zoals alle EU-landen, aan de EU hebben overhandigd: "het National Climate & Energy Package (NECP), update 2025".
De volledige alinea:
Genoemde alinea komt uit het Belgische Klimaatpakket dat ze, zoals alle EU-landen, aan de EU hebben overhandigd: "het National Climate & Energy Package (NECP), update 2025".
De volledige alinea:
De helft van alle zonnepanelen in Drenthe en Groningen ligt 'in de wei'. In Limburg en Noord & Zuid-Holland is die fractie minder dan 10%. Verrassend?
Gemiddeld voor heel Nederland is dat 20%.
#grafiekvandedag
Gemiddeld voor heel Nederland is dat 20%.
#grafiekvandedag
November 19, 2025 at 11:40 AM
De helft van alle zonnepanelen in Drenthe en Groningen ligt 'in de wei'. In Limburg en Noord & Zuid-Holland is die fractie minder dan 10%. Verrassend?
Gemiddeld voor heel Nederland is dat 20%.
#grafiekvandedag
Gemiddeld voor heel Nederland is dat 20%.
#grafiekvandedag
Wie schreef recent deze "lofzang op de industrie"? Vanavond om 20 uur het antwoord.
November 19, 2025 at 9:07 AM
Wie schreef recent deze "lofzang op de industrie"? Vanavond om 20 uur het antwoord.
Forse groei van de opgestelde capaciteit aan batterijen in Nederland dit jaar, aldus het Solar Trend Rapport.
De 2,9 GWh capaciteit is, mits volgeladen, voldoende om Nederland gedurende bijna een kwartier lang van stroom te voorzien.
#grafiekvandedag
De 2,9 GWh capaciteit is, mits volgeladen, voldoende om Nederland gedurende bijna een kwartier lang van stroom te voorzien.
#grafiekvandedag
November 19, 2025 at 8:33 AM
Forse groei van de opgestelde capaciteit aan batterijen in Nederland dit jaar, aldus het Solar Trend Rapport.
De 2,9 GWh capaciteit is, mits volgeladen, voldoende om Nederland gedurende bijna een kwartier lang van stroom te voorzien.
#grafiekvandedag
De 2,9 GWh capaciteit is, mits volgeladen, voldoende om Nederland gedurende bijna een kwartier lang van stroom te voorzien.
#grafiekvandedag
De NL industrie gebruikt relatief weinig aardgas. Veel behoort tot de petrochemie, voor staal gebruikt men kolen.
Deze industrie was er al voordat aardgas werd ontdekt, dankzij de ligging van NL als poort voor DE cs., de diepzee havens (Rdam!) en een betrouwbare, stabiele overheid.
#grafiekvandedag
Deze industrie was er al voordat aardgas werd ontdekt, dankzij de ligging van NL als poort voor DE cs., de diepzee havens (Rdam!) en een betrouwbare, stabiele overheid.
#grafiekvandedag
November 19, 2025 at 8:02 AM
De NL industrie gebruikt relatief weinig aardgas. Veel behoort tot de petrochemie, voor staal gebruikt men kolen.
Deze industrie was er al voordat aardgas werd ontdekt, dankzij de ligging van NL als poort voor DE cs., de diepzee havens (Rdam!) en een betrouwbare, stabiele overheid.
#grafiekvandedag
Deze industrie was er al voordat aardgas werd ontdekt, dankzij de ligging van NL als poort voor DE cs., de diepzee havens (Rdam!) en een betrouwbare, stabiele overheid.
#grafiekvandedag
De groei van zon en wind tot en met 2029 heeft geen zichtbaar effect op de marktprijs van stroom tov. de brandstofkosten van gascentrales. De verhouding blijft ca. 83%.
De sluiting van de NL kolencentrales per 2030 wel?
Helaas publiceert Engie nog geen stroomprijzen voor 2030.
#grafiekvandedag
De sluiting van de NL kolencentrales per 2030 wel?
Helaas publiceert Engie nog geen stroomprijzen voor 2030.
#grafiekvandedag
November 19, 2025 at 6:37 AM
De groei van zon en wind tot en met 2029 heeft geen zichtbaar effect op de marktprijs van stroom tov. de brandstofkosten van gascentrales. De verhouding blijft ca. 83%.
De sluiting van de NL kolencentrales per 2030 wel?
Helaas publiceert Engie nog geen stroomprijzen voor 2030.
#grafiekvandedag
De sluiting van de NL kolencentrales per 2030 wel?
Helaas publiceert Engie nog geen stroomprijzen voor 2030.
#grafiekvandedag
In de eerste anderhalve maand van het nieuwe gasjaar werd via Gate en Eemshaven LNG al 3,5 miljard m3 LNG geïmporteerd.
Dat is gemiddeld 860 m3 aardgas per seconde !
#grafiekvandedag
Dat is gemiddeld 860 m3 aardgas per seconde !
#grafiekvandedag
November 18, 2025 at 10:57 AM
In de eerste anderhalve maand van het nieuwe gasjaar werd via Gate en Eemshaven LNG al 3,5 miljard m3 LNG geïmporteerd.
Dat is gemiddeld 860 m3 aardgas per seconde !
#grafiekvandedag
Dat is gemiddeld 860 m3 aardgas per seconde !
#grafiekvandedag
Afgelopen 15 jaar is de broeikasgasemissie door EU27 met ongeveer 25% gedaald.
Belangrijkste redenen: groei hernieuwbaar, sluiting kolencentrales, energiebesparing en offshoring industriële productie.
#grafiekvandedag
Belangrijkste redenen: groei hernieuwbaar, sluiting kolencentrales, energiebesparing en offshoring industriële productie.
#grafiekvandedag
November 18, 2025 at 8:09 AM
Afgelopen 15 jaar is de broeikasgasemissie door EU27 met ongeveer 25% gedaald.
Belangrijkste redenen: groei hernieuwbaar, sluiting kolencentrales, energiebesparing en offshoring industriële productie.
#grafiekvandedag
Belangrijkste redenen: groei hernieuwbaar, sluiting kolencentrales, energiebesparing en offshoring industriële productie.
#grafiekvandedag
De energiekosten* van een gemiddeld huishouden in Europa.
Instellingen, winkels en kleine bedrijven betalen deze kosten ook en berekenen die aan u door.
Zoek de verschillen!
#grafiekvandedag
*de generieke NL belastingvermindering is in de post ‘belasting + BTW’ verrekend.
Instellingen, winkels en kleine bedrijven betalen deze kosten ook en berekenen die aan u door.
Zoek de verschillen!
#grafiekvandedag
*de generieke NL belastingvermindering is in de post ‘belasting + BTW’ verrekend.
November 18, 2025 at 7:30 AM
De energiekosten* van een gemiddeld huishouden in Europa.
Instellingen, winkels en kleine bedrijven betalen deze kosten ook en berekenen die aan u door.
Zoek de verschillen!
#grafiekvandedag
*de generieke NL belastingvermindering is in de post ‘belasting + BTW’ verrekend.
Instellingen, winkels en kleine bedrijven betalen deze kosten ook en berekenen die aan u door.
Zoek de verschillen!
#grafiekvandedag
*de generieke NL belastingvermindering is in de post ‘belasting + BTW’ verrekend.
Europa is niet de enige die hinder heeft van de huidige hoge gasprijzen op de wereldmarkt. De concurrenten uit China, India en Korea/Japan lijden evenzeer.
Verschillen komen door ETS CO2-kosten (=50% toeslag op gasprijs) en allerhande regelgeving.
#grafiekvandedag
Bron: WEO2025
Verschillen komen door ETS CO2-kosten (=50% toeslag op gasprijs) en allerhande regelgeving.
#grafiekvandedag
Bron: WEO2025
November 18, 2025 at 6:58 AM
Europa is niet de enige die hinder heeft van de huidige hoge gasprijzen op de wereldmarkt. De concurrenten uit China, India en Korea/Japan lijden evenzeer.
Verschillen komen door ETS CO2-kosten (=50% toeslag op gasprijs) en allerhande regelgeving.
#grafiekvandedag
Bron: WEO2025
Verschillen komen door ETS CO2-kosten (=50% toeslag op gasprijs) en allerhande regelgeving.
#grafiekvandedag
Bron: WEO2025
Het antwoord is: 24 jaar.
Uiteraard mag u andere aannamen te doen. Ik kwam in literatuur hogere en lagere waarden tegen voor groei zonPV en vollasturen.
NB: China gebruikt kolen ook in staal- en chemische industrie. Dat vraagt (per ton kolen) meer zonPV dan aanname hier.
Uiteraard mag u andere aannamen te doen. Ik kwam in literatuur hogere en lagere waarden tegen voor groei zonPV en vollasturen.
NB: China gebruikt kolen ook in staal- en chemische industrie. Dat vraagt (per ton kolen) meer zonPV dan aanname hier.
November 17, 2025 at 8:42 PM
Het antwoord is: 24 jaar.
Uiteraard mag u andere aannamen te doen. Ik kwam in literatuur hogere en lagere waarden tegen voor groei zonPV en vollasturen.
NB: China gebruikt kolen ook in staal- en chemische industrie. Dat vraagt (per ton kolen) meer zonPV dan aanname hier.
Uiteraard mag u andere aannamen te doen. Ik kwam in literatuur hogere en lagere waarden tegen voor groei zonPV en vollasturen.
NB: China gebruikt kolen ook in staal- en chemische industrie. Dat vraagt (per ton kolen) meer zonPV dan aanname hier.
Met mijn (virtuele) elektrolyser haal ik dit jaar niet meer draaiuren dan vorig jaar.
Naast de geringe groei van zon & wind speelt de sterk gegroeide stroomexport naar BE/DE. Hierdoor steeg het aantal uren met bijna-gratis elektriciteit in NL y-o-y niet.
#grafiekvandedag
Naast de geringe groei van zon & wind speelt de sterk gegroeide stroomexport naar BE/DE. Hierdoor steeg het aantal uren met bijna-gratis elektriciteit in NL y-o-y niet.
#grafiekvandedag
November 17, 2025 at 11:39 AM
Met mijn (virtuele) elektrolyser haal ik dit jaar niet meer draaiuren dan vorig jaar.
Naast de geringe groei van zon & wind speelt de sterk gegroeide stroomexport naar BE/DE. Hierdoor steeg het aantal uren met bijna-gratis elektriciteit in NL y-o-y niet.
#grafiekvandedag
Naast de geringe groei van zon & wind speelt de sterk gegroeide stroomexport naar BE/DE. Hierdoor steeg het aantal uren met bijna-gratis elektriciteit in NL y-o-y niet.
#grafiekvandedag
De zonnesector (Solar Trend Rapport) verwacht dit jaar slechts 2 GW groei van het zonPV vermogen. Ik schatte eerder 2,5 GW.
#grafiekvandedag
RVO komt, t/m 2027 op 2,5 GW/jr groei (zie Monitor Zon);
PBL rekent, t/m 2030, met groei gem. ruim 1 GW/jr (zie KEV-2025)
#grafiekvandedag
RVO komt, t/m 2027 op 2,5 GW/jr groei (zie Monitor Zon);
PBL rekent, t/m 2030, met groei gem. ruim 1 GW/jr (zie KEV-2025)
November 17, 2025 at 8:36 AM
De zonnesector (Solar Trend Rapport) verwacht dit jaar slechts 2 GW groei van het zonPV vermogen. Ik schatte eerder 2,5 GW.
#grafiekvandedag
RVO komt, t/m 2027 op 2,5 GW/jr groei (zie Monitor Zon);
PBL rekent, t/m 2030, met groei gem. ruim 1 GW/jr (zie KEV-2025)
#grafiekvandedag
RVO komt, t/m 2027 op 2,5 GW/jr groei (zie Monitor Zon);
PBL rekent, t/m 2030, met groei gem. ruim 1 GW/jr (zie KEV-2025)
Ambities waren hoog, met name wind op zee. De uitvoerbaarheid werd onderschat.
Hopelijk worden beide facetten de komende jaren beter op elkaar afgestemd. Geen ambitie zonder een concreet plan van uitvoering inclusief bijbehorende net-infra voor E, H2 en CO2 !
#grafiekvandedag
Hopelijk worden beide facetten de komende jaren beter op elkaar afgestemd. Geen ambitie zonder een concreet plan van uitvoering inclusief bijbehorende net-infra voor E, H2 en CO2 !
#grafiekvandedag
November 17, 2025 at 7:57 AM
Ambities waren hoog, met name wind op zee. De uitvoerbaarheid werd onderschat.
Hopelijk worden beide facetten de komende jaren beter op elkaar afgestemd. Geen ambitie zonder een concreet plan van uitvoering inclusief bijbehorende net-infra voor E, H2 en CO2 !
#grafiekvandedag
Hopelijk worden beide facetten de komende jaren beter op elkaar afgestemd. Geen ambitie zonder een concreet plan van uitvoering inclusief bijbehorende net-infra voor E, H2 en CO2 !
#grafiekvandedag
Azië gebruikt 87% van de mondiale steenkool. Uitbesteden is dus …
Quizvraag: hoelang heeft China nodig met haar huidige uitroltempo zonPV, al haar kolen te vervangen?
Neem aan dat alle kolen voor stroomproductie wordt gebruikt en 'vergeet' het jaarprofiel zonPV.
Om 20 uur antwoord.
#grafiekvandedag
Quizvraag: hoelang heeft China nodig met haar huidige uitroltempo zonPV, al haar kolen te vervangen?
Neem aan dat alle kolen voor stroomproductie wordt gebruikt en 'vergeet' het jaarprofiel zonPV.
Om 20 uur antwoord.
#grafiekvandedag
November 17, 2025 at 7:05 AM
Azië gebruikt 87% van de mondiale steenkool. Uitbesteden is dus …
Quizvraag: hoelang heeft China nodig met haar huidige uitroltempo zonPV, al haar kolen te vervangen?
Neem aan dat alle kolen voor stroomproductie wordt gebruikt en 'vergeet' het jaarprofiel zonPV.
Om 20 uur antwoord.
#grafiekvandedag
Quizvraag: hoelang heeft China nodig met haar huidige uitroltempo zonPV, al haar kolen te vervangen?
Neem aan dat alle kolen voor stroomproductie wordt gebruikt en 'vergeet' het jaarprofiel zonPV.
Om 20 uur antwoord.
#grafiekvandedag
Ukraine koopt gas in Griekenland. Naar verluid is dat Amerikaanse LNG die in Griekenland aan land wordt gebracht. Vervolgens gaat dit gas per pijpleiding door Griekenland, via Bulgarije, Roemenië en Moldavië naar Ukraine.
November 16, 2025 at 7:28 PM
Ukraine koopt gas in Griekenland. Naar verluid is dat Amerikaanse LNG die in Griekenland aan land wordt gebracht. Vervolgens gaat dit gas per pijpleiding door Griekenland, via Bulgarije, Roemenië en Moldavië naar Ukraine.
De CO2-emissie van de EU, USA en Japan daalt al zo'n 20 jaar. De CO2-emissie van China lijkt te stabiliseren. India groeit nog wel flink.
#grafiekvandedag
#grafiekvandedag
November 16, 2025 at 1:32 PM
De CO2-emissie van de EU, USA en Japan daalt al zo'n 20 jaar. De CO2-emissie van China lijkt te stabiliseren. India groeit nog wel flink.
#grafiekvandedag
#grafiekvandedag
Ik bereken dat zon & wind dit jaar gemiddeld 11,5% van het NL finale energieverbruik leveren. Vorig jaar was dat 10,7%.
In de winter, als het NL energieverbruik het hoogst is, is het aandeel zon & wind het laagst. Dus ...
#grafiekvandedag
In de winter, als het NL energieverbruik het hoogst is, is het aandeel zon & wind het laagst. Dus ...
#grafiekvandedag
November 16, 2025 at 10:32 AM
Ik bereken dat zon & wind dit jaar gemiddeld 11,5% van het NL finale energieverbruik leveren. Vorig jaar was dat 10,7%.
In de winter, als het NL energieverbruik het hoogst is, is het aandeel zon & wind het laagst. Dus ...
#grafiekvandedag
In de winter, als het NL energieverbruik het hoogst is, is het aandeel zon & wind het laagst. Dus ...
#grafiekvandedag
Bijna 600 miljoen m3 gas was deze week nodig om onze gebouwen warm, onze lichten aan, en onze kleine en grote bedrijven draaiend te houden. Vrijwel gelijk aan 2024.
#grafiekvandedag
Ik overweeg deze wekelijkse grafiek te schrappen. Nogal saai, immers. Maandelijks?
#grafiekvandedag
Ik overweeg deze wekelijkse grafiek te schrappen. Nogal saai, immers. Maandelijks?
November 16, 2025 at 8:38 AM
Bijna 600 miljoen m3 gas was deze week nodig om onze gebouwen warm, onze lichten aan, en onze kleine en grote bedrijven draaiend te houden. Vrijwel gelijk aan 2024.
#grafiekvandedag
Ik overweeg deze wekelijkse grafiek te schrappen. Nogal saai, immers. Maandelijks?
#grafiekvandedag
Ik overweeg deze wekelijkse grafiek te schrappen. Nogal saai, immers. Maandelijks?
Afgelopen week waren hernieuwbare bronnen goed voor gemiddeld 54% van de in NL gebruikte elektriciteit.
#grafiekvandedag
#grafiekvandedag
November 16, 2025 at 8:19 AM
Afgelopen week waren hernieuwbare bronnen goed voor gemiddeld 54% van de in NL gebruikte elektriciteit.
#grafiekvandedag
#grafiekvandedag
Jarenlang was NL 'het slechtste jongetje/meisje in de EU-klas' wat betreft haar aandeel hernieuwbaar. Daar was wel wat op af te dingen, maar toch... Elk jaar haalde het de krantenkoppen.
In 2024 is NL inmiddels opgeklommen naar de 19e plaats van de 27 EU-lidstaten. België echter ..
#grafiekvandedag
In 2024 is NL inmiddels opgeklommen naar de 19e plaats van de 27 EU-lidstaten. België echter ..
#grafiekvandedag
November 16, 2025 at 7:45 AM
Jarenlang was NL 'het slechtste jongetje/meisje in de EU-klas' wat betreft haar aandeel hernieuwbaar. Daar was wel wat op af te dingen, maar toch... Elk jaar haalde het de krantenkoppen.
In 2024 is NL inmiddels opgeklommen naar de 19e plaats van de 27 EU-lidstaten. België echter ..
#grafiekvandedag
In 2024 is NL inmiddels opgeklommen naar de 19e plaats van de 27 EU-lidstaten. België echter ..
#grafiekvandedag
Moleculen-infra (aardgas, waterstof, olie) heeft veel minder ruimte nodig dan elektriciteits-infra.
De gedeeltelijke transitie van gas/olie naar stroom gaat daarom gepaard met een fors meer ruimtebeslag; voor het grootste deel bovengronds. Het is niet anders. #unconvenient
De gedeeltelijke transitie van gas/olie naar stroom gaat daarom gepaard met een fors meer ruimtebeslag; voor het grootste deel bovengronds. Het is niet anders. #unconvenient
November 15, 2025 at 9:06 AM
Moleculen-infra (aardgas, waterstof, olie) heeft veel minder ruimte nodig dan elektriciteits-infra.
De gedeeltelijke transitie van gas/olie naar stroom gaat daarom gepaard met een fors meer ruimtebeslag; voor het grootste deel bovengronds. Het is niet anders. #unconvenient
De gedeeltelijke transitie van gas/olie naar stroom gaat daarom gepaard met een fors meer ruimtebeslag; voor het grootste deel bovengronds. Het is niet anders. #unconvenient
Ik hoopte u te kunnen melden dat de gasprijs met baseload levering in 2026 (Cal'26) onder de €30/MWh was gekomen*. De prijsstijging gisteren gooide roet in het eten.
#grafiekvandedag
*dankzij volop LNG, het warme weer, afname industriële productie en geen technische malheur.
#grafiekvandedag
*dankzij volop LNG, het warme weer, afname industriële productie en geen technische malheur.
November 15, 2025 at 9:05 AM
Ik hoopte u te kunnen melden dat de gasprijs met baseload levering in 2026 (Cal'26) onder de €30/MWh was gekomen*. De prijsstijging gisteren gooide roet in het eten.
#grafiekvandedag
*dankzij volop LNG, het warme weer, afname industriële productie en geen technische malheur.
#grafiekvandedag
*dankzij volop LNG, het warme weer, afname industriële productie en geen technische malheur.
Het aandeel hernieuwbare energie was in 2024 in de EU veel hoger dan in China en de USA. Dit blijft voorlopig zo. Bent u verrast?
#grafiekvandedag
#grafiekvandedag
November 15, 2025 at 7:43 AM
Het aandeel hernieuwbare energie was in 2024 in de EU veel hoger dan in China en de USA. Dit blijft voorlopig zo. Bent u verrast?
#grafiekvandedag
#grafiekvandedag
De donkere dagen komen eraan en de dagen zijn ook nog eens kort. Maar weinig mensen wonen zo ver van de evenaar als wij in NL; en zien zulke grote verschillen in zonopbrengst over het jaar. Het is niet anders.
#grafiekvandedag
#grafiekvandedag
November 14, 2025 at 11:10 AM
De donkere dagen komen eraan en de dagen zijn ook nog eens kort. Maar weinig mensen wonen zo ver van de evenaar als wij in NL; en zien zulke grote verschillen in zonopbrengst over het jaar. Het is niet anders.
#grafiekvandedag
#grafiekvandedag