Hollanda’nın Lahey kentinde çarşamba günü yapılan NATO zirvesinde üye ülkeler için alınan askeri harcamaları 2035 yılına kadar gayrisafi milli hasılanın yüzde 5’ine çıkarma yönündeki karar emperyalist paylaşım, savaş ve militarizm konusunda yeni ve önemli bir eşiği ifade ediyor. Tıpkı 2014’te Galler’de alınan yüzde 2 kararı gibi. Son verilere göre 32 NATO ülkesinden 23’ünün askeri harcamaları yüzde 2 kriterinin üzerinde. Yeni hedef yüzde 5’e on yıl içinde kaç ülkenin vaktinde ulaşacağını bugünden kestirmek zor. Ama bunu kısa sürede yerine getirecek ülkelerin Almanya’dan başlayarak Polonya ve Baltık ülkeleri olacağını söylemek mümkün. Almanya’nın hedefi 2029. Önümüzdeki on yıl içinde silahlanmaya ayrılacak devasa bütçeler bir taraftan dünya çapındaki askeri harcamaları rekordan rekora taşırken diğer taraftan daha fazla silah üretimini teşvik ederek dünyayı tam anlamıyla “barut fıçısı”nda dönüştürüyor. Bir süredir üye ülkelere yüzde 5 şartını dayatan ABD, doğal olarak Lideri Trump, zirvenin asıl kazananı oldu. Daha doğrusu NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin Trump’a gönderdiği SMS’de ifade edildiği gibi “Avrupa olması gerektiği gibi ZORLA para yatıracak ve bu sizin zaferiniz olacak.” Trump’ın bu “kolay zaferi”nin elbette nedenleri var. Birincisi, İspanya dışındaki bütün ülkelerin liderleri ve hükümetlerinin dünyanın içinden geçtiği gerilime bağlı olarak dünden silahlanmaya hazır olması. İkincisi, Ukrayna savaşıyla başlayan süreçte ABD’nin NATO içindeki hakimiyetini, liderliğini tazelemesi. Üçüncüsü de Rusya tehdidi nedeniyle mevcut koşullarda ABD’nin desteğine, dolayısıyla 5 maddeye ihtiyaç duyanların fazla olması. Her yıl bütçelerin yüzde 5’inin askeri harcamalara ayrılması Almanya için 150-200, Türkiye için yaklaşık 50-60 milyara denk geliyor. Bu da her ülkede askeri harcamanın bugüne kıyasla iki-üç katı artması demek. Sermaye basını, bunun faturasının asıl olarak NATO ülkelerindeki emekçi sınıflarına kesileceği gerçeğini gözden uzak tutuyor. Sözü edilen meblağların eğitime, sağlığa, kültüre, altyapıya, konuta ayrılması durumunda NATO ülkelerindeki emekçilerin yaşamının daha yaşanılabilir olacağı açık. Askeri harcamalardaki artış doğal olarak önümüzdeki on yıl içinde NATO üyesi ülkelerde yoksulluğu, sosyal hak gasplarını ve bütçe açıklarını artıracak, sınıflar arası çelişkileri daha da derinleştirecektir. Askeri harcamaların yüzde 5 arttırılmasının kaymağını ise silah üreticisi durumundaki NATO ülkeleri yiyecek. Bunların başında da ABD, Almanya, Fransa, İngiltere ve İtalya geliyor. Örneğin Handelsblatt gazetesinde dün Türkiye’ye 40 adet Eurofighter savaş uçağı satılmasına yeşil ışık yakıldığı belirtilirken, üretici tekele şu anda 100 adet sipariş yapıldığı belirtiliyor. Rakip F-35 üreticisi ABD tekeli Lockheed Martin’e yapılan sipariş ise 3 bin adet. Rutte de kısa bir süre önce NATO’nun hava savunma kapasitesinin beş kat arttırılacağını, binlerce yeni tank ve zırhlı aracın yanı sıra milyonlarca topçu mühimmatı tedarik edeceğini duyurmuştu. NATO’nun daha fazla silahlanma kararı silah üreticisi devletlerin tekellerini de alabildiğince sevindirdi. Kararın alındığı çarşamba silah tekelleri için adeta bayram günüydü. Daha karar açıklanmadan borsadaki hisseleri değer kazanmaya başladı. Alman silah tekelleri de bundan paylarını aldılar: Rheinmetall’in hissesi yüzde 2.2 değer kazanarak 1721.50 avroya, Renk’in hissesi yüzde 3.2 değer kazanarak 65.74 avroya, Hensoldt’un hissesi yüzde 4.8 değer kazanarak 93.65 avroya yükseldi. Dünyanın ikinci büyük silah tekeli İngiliz BAE Systems’in hissesi de yüzde 1 arttı. On yıl içinde silah üretimi ve sanayisindeki dönüşüm ayrılan bütçelere paralel olarak hızlanacak. NATO’nun askeri harcamaları artırmasının başlıca nedeni elbette yeni bir emperyalist paylaşım savaşından “zaferle” çıkmaktır. Hedefteki düşmanlar daha önce ilan edilmişti: Rusya ve Çin. Her iki ülkenin müttefiklerine karşı açılan savaşlardan elde edilecek sonuçlar, sürecin seyrini ve hızını belirleyecek. Burada savaşı asıl isteyen tarafın NATO’nun karar verici ülkeleri olduğu ise açık. Her ne kadar son zirvede 5. maddeye bağlılık yeniden vurgulansa da savaş durumunda şartlar belirleyecek. NATO zirvesi, Batılı emperyalist ülkelerin yeni büyük savaşlara hazırlandığını bir kez daha gösterdi. Bu nedenle başta NATO üyesi ülkelerindeki emekçiler ve savaş karşıtları olmak üzere herkesin savaşa ve silahlanmaya karşı geçmişten daha farklı bir mücadele hattı belirlemesi gerekiyor. Zira tehlike hafife alınacak gibi değil.

Ensar Vakfı’ndaki ve Urfa’daki istismar olaylarını gündeme getiren Psikolog Çetiner, iki yıldır canıyla tehdit ediliyor. Çetiner, “İfşa ettiğim için tehdit ediliyorum’’ dedi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Gazze’ye insani yardım götürmek için yola çıkan “Madleen” isimli teknenin İsrail tarafından içindeki aktivistlerle birlikte alıkonulmasına tepki gösterdi. Yılma...

Gazete Oksijen