Xosé Miguel Suárez Fernández
banner
xosemigueltapia.bsky.social
Xosé Miguel Suárez Fernández
@xosemigueltapia.bsky.social
D’úa comparanza con entriyar vén a espresión «fer sopas» pra chamar a tirar úa xógara al ras del augua pra que día botes. Hai unde ye chaman «fer papareyos», col que volven aparecer as papas quitando el sito ás sopas. Aclaro qu’os papareyos eran as papas feitas en caldo.
November 19, 2025 at 3:47 PM
Se un fiyo ou fiya medraron tanto que xa son máis altos qu’el padre ou a madre, dicimos que «xa yes comen as sopas na cabeza», espresión que tamén s’usa en asturiano («yá-yos comen les sopes»). Conforme imos máis contra el occidente, dicen «as papas», nel sito das sopas.
November 19, 2025 at 3:47 PM
Condo a daquén ye chafan un asunto, dicimos «cayéuye a sopa nel mel», fendo úa comparanza figurada col chasco que levamos al cayernos nel líquido el pedazo de pan qu’íbamos moyar.
November 19, 2025 at 3:47 PM
¿Cómo se chaman os pedazos de pan que s’entriyan? Sopas. Como tán moyadas, d’ei nacéu a espresión «núa sopa» ‘mui moyao’: «Piyóulo el augua y chegóu núa sopa».
November 19, 2025 at 3:47 PM
Entriyar ou entriar é palabra tamén del asturiano occidental y quer dicir ‘botar pan, galletas, nel leite, nel caldo’. Claro que tamén ten sentido figurado pra condo se gasta daqué sin tasa: «gana cuartos, pro deseguida los entriya» ou «muito abono entriyóu naquela terra».
November 19, 2025 at 3:47 PM
Ye la caxa del tren mineru de La Perea a La Foz, anque lo que se pue andar ta cortao nel paraxe de Frechura, en pasando Lloreo y La Vega San Pedro. Taba guapo poder abrilo hasta Morcín.
November 8, 2025 at 3:53 PM
Nun volveron ver al padre, que morréu núa brigada penitenciaria nas minas d’Almadén. Historias de xente que nunca tuvo el reconocemento que merecían. ¡Qué democracia máis ingrata, erguida derriba del olvido!
comoauguadetorbon.com/2023/03/21/e...
Eusebio Cuesta Gutiérrez, «el Santanderino»
Petra y Eusebio, cua súa fiya Julia y el sou fiyo Gelín. Condo en 1929 a empresa Gamboa y Domingo empezóu a construcción del salto de Doiras, Bual foi punto de chegada de centos y centos d’obreiros…
comoauguadetorbon.com
November 6, 2025 at 7:15 PM
Él y súa irmá chegaron pedindo hasta Arancedo. Déranyes un chourizo y de volta a irmá tuvera que deixarye chupalo cada tanto, sin mordelo, pra que chegara intacto y a madre fixera caldo con él. Despóis trabayóu de criao nus contos caseiríos. Choraba de noite chamando á madre.
November 6, 2025 at 7:15 PM
Hai otros exemplos na ciudá, pero galería arboricida de los horrores como ésta...
November 1, 2025 at 6:02 PM
Ye que taba repasando’l vocabulariu que recoyí en Santuyano y que publiqué con Trabe nel añu 2014 y escaezo aína la filoloxía. Namás veo nes palabres, nes frases feches, a un pueblu de mineros nel tayu, de muyeres carretando agua, de neños chaflotando en fontanes d’islán.
October 30, 2025 at 7:50 PM
¿Y eso de llamar «pioyu resucitáu» al qu’escaez d’ónde salió y quier aparentar? Pero quiciás la que más me presta ye lo que se respondía a la xente que se llamentaba cuando morría un ricu: «Meyor que muerra esi que non la vaca un probe».
October 30, 2025 at 7:50 PM
Y se queremos marcar einda máis a indiferencia, podemos usar outras máis largas como «boborobó», «poporopó» ou «puparrayá». Pra pronuncialas ben, hai que marcar un acento tamén na primeira sílaba: bó-borobó.
Hai outras variantes con baile de -p- y -b-: «boporobó», «poporobó»...
October 18, 2025 at 5:39 PM