Jan Heinen
banner
janheinen1951.bsky.social
Jan Heinen
@janheinen1951.bsky.social
343.7. De roman is opgebouwd als een sonate, compleet met ‘rusten’, terugkerende thema’s en een ‘doorwerking’. De eerste 50 blz. waarin de diverse personages en hun achtergronden worden geïntroduceerd, zijn niet makkelijk te volgen. Daarna wordt het beklemmend-spannend.
November 24, 2025 at 10:20 AM
343.6. In de angstaanjagende roman ‘Hetze’ (2016) wordt een kritische Russische journalist tot razernij gebracht door een steeds escalerende campagne van overlast, intimidatie, laster en terreur. Met zijn geloof in de waarheidsliefde delft de journalist machteloos het onderspit.
November 24, 2025 at 10:20 AM
343.5. Ook de auteur zag zich gedwongen zijn land te verlaten. Zijn roman is “een poging om boven water te krijgen waarom mijn land ooit in een lethargische slaap was gevallen” en “waarom wij ex-kinderen worden van ons eigen land en ex-kinderen van ons eigen gezin”. (Voorwoord)
November 24, 2025 at 10:20 AM
343.4. Als de hoofdpersoon uit zijn coma bijkomt, wordt hij geconfronteerd met een samenleving die door Loekasjenko’s dictatuur ook in coma verkeert; hij neemt deel aan een massaal protest; na het neerslaan daarvan en na de zelfmoord van een vriend verlaat de jongen het land.
November 24, 2025 at 10:20 AM
343.3. Gedurende zijn coma wordt hij verzorgd door zijn grootmoeder, die als enige gelooft dat hij zal ontwaken. Zij vertelt hem over voorvallen, bijv. de massale begrafenisstoet voor de dissidente schrijver Bykov die door de politie ontbonden wordt ‘om de weg voor het verkeer vrij te maken’.
November 24, 2025 at 10:20 AM
343.2. Veel belangrijke gebeurtenissen uit de recente geschiedenis van Belarus zijn erin verwerkt. Sterker nog, ook de nabije toekomst van het land wordt voorspeld in deze roman uit 2014 over een 16-jarige jongen die tien jaar in coma verkeert en dan ontwaakt.
November 24, 2025 at 10:20 AM
122.4 Recent verscheen dit interessante boek (2025) over de ondergang van de textielindustrie in Tilburg (o.a. door concurrentie vanuit Prato), waarin ook de persoonlijke geschiedenis van de grootvader van de auteur is verwerkt.
November 17, 2025 at 10:01 AM
122.3. In 2018 verscheen dit Nederlandse voorbeeld van het zelfde sub-genre van de geschiedschrijving. Smeets beschrijft de opkomst en ondergang (door ruzie en behoudzucht) van de meubelfabriek van zijn grootvader en diens zes zoons in het Limburgse Wessem.
November 17, 2025 at 10:01 AM
122.2. Edoardo Nesi was directeur van de door zijn grootvader opgerichte fabriek, die ten onder ging door de concurrentie van Chinese bedrijven in Prato met - al dan niet legale - Chinese arbeiders die in erbarmelijke omstandigheden voor een hongerloon werk(t)en.
November 17, 2025 at 10:01 AM
25.4. Perez Galdos’ roman ‘Tristana’ (1892) werd in 1970 verfilmd door Luis Bunuel, met Catherine Deneuve in de titelrol.
November 15, 2025 at 9:30 AM
25.3. De omvangrijke roman ‘Fortunata en Jacinta’ (1887), gesitueerd in verschillende Madrileense sociale milieus, wordt beschouwd als zijn meesterwerk. (Deze werd door Mario Camus tot tv-serie bewerkt)
November 15, 2025 at 9:30 AM
25.2. De Leidse uitgever MKW, gespecialiseerd in vertaalde Spaanse literatuur, gaf zes van zijn romans uit (en biedt deze nog steeds met veel korting aan).
November 15, 2025 at 9:30 AM
342.8. Maar als de repressie in de door de nazi’s bezette gebieden wordt beschreven, is voor de lezer duidelijk dat die beschrijving ook opgaat voor de Sovjet-Unie; en als over de moord op de joodse bevolking alleen maar bedekt wordt gesproken, krijgt dit thema daardoor juist extra nadruk.
November 10, 2025 at 12:21 PM
342.7. Door de invloed van de censuur is ‘Stalingrad’ als geheel minder geslaagd dan ‘Leven en lot’. Zo zijn de passages over heldhaftige staalarbeiders en voorbeeldige, politiek bewuste mijnwerkers die graag een extra dienst draaien, evident door de censuur opgedrongen.
November 10, 2025 at 12:21 PM
342.6. De romans ‘Stalingrad’ en ‘Leven en lot’ zijn in het Russisch samen uitgegeven als één boek.
November 10, 2025 at 12:21 PM
342.5. De BBC bewerkte ‘Stalingrad (in de vertaling van de Chandlers) tot een hoorspel: www.youtube.com/watch?v=cFCI... .
Stalingrad: A BBC Radio 4 full-cast… by Vasily Grossman · Audiobook preview
YouTube video by Google Play Books
www.youtube.com
November 10, 2025 at 12:21 PM
342.4. ‘Stalingrad’ is meer dan ‘Leven en Lot’ gericht op de militaire strijd om Stalingrad en minder op de familie Sjaposnikov en hun vrienden. Wel zijn Viktor Strum en Nikolaj Krymov ook hier de belangrijkste personages die beide deels als alter ego van Grossman kunnen gelden.
November 10, 2025 at 12:21 PM
342.3. De beide Nederlandse vertaalsters volgen de versie van Robert Chandler die uit verschillende edities een roman samenstelde die zo min mogelijk gemutileerd was door ingrepen van censoren. Zijn nawoord hierover is te lezen als een studie over (omgaan met) censuur.
November 10, 2025 at 12:21 PM
342.2. Er bestaan drie verschillende gedrukte versies van de roman en 9 verschillende typoscripten. Samen vertellen ze het verhaal van de jarenlange strijd die Grossman moest voeren om de roman door de censuur te krijgen.
November 10, 2025 at 12:21 PM
121.4. Het (uiteindelijk) aan Rembrandt toegeschreven schilderij ‘De Poolse ruiter’ is in de roman een steeds terugkerend element dat de zoektocht naar de verleden tijd in gang zet en dat een muzikaal pendant krijgt in ‘Riders on the Storm’ van Jim Morrisons ‘The Doors’.
November 3, 2025 at 9:13 AM
121.3. Mooi zijn bijv. de passages over de hoofdpersoon als puber, rond 1970 uit zijn bekrompen provinciestad een voorlopige uitweg zoekt in de popmuziek van Jim Morrison, Eric Burdon, Otis Redding, Lou Reed e.a. Zijn Engels is doorspekt met hun songteksten.
November 3, 2025 at 9:13 AM