Persvrijheid wereldwijd op dieptepunt, zeggen journalistenorganisaties
De persvrijheid heeft wereldwijd een dieptepunt bereikt, stelt Free Press Unlimited FPU na het verschijnen van de jaarlijkse Persvrijheid Index van Reporters without Borders RSF. In het rapport wordt de wereldwijde situatie voor journalisten aangemerkt als moeilijk door toenemende economische druk, fysieke aanvallen en politieke vijandigheid.ppVeel mediaorganisaties kunnen niet of met grote moeite rondkomen. Van de 180 landen die RSF beoordeelde gaven media in 160 landen aan financile problemen en grote economische druk te ervaren. ppDat is een groot probleem, vindt RSF. Zonder economische onafhankelijkheid, kan er geen vrije pers zijn. Wanneer media financieel onder druk staan, raken ze verwikkeld in een wedstrijd om aandacht te trekken ten koste van kwaliteitsjournalistiek, schrijft RSFdirecteur Anne Bocand in het rapport.ph2Amerikaanse trendh2pDe Persvrijheid Index wijst in het bijzonder naar het besluit van de Amerikaanse regering om de financile steun aan Radio Free EuropeRadio Liberty en USAID stop te zetten. Dat leidde ertoe dat miljoenen mensen wereldwijd plots geen toegang meer hadden tot betrouwbare informatie en bracht de nieuwsorganisaties in financile problemen.ppDe trend in de VS om de steun aan publieke media stop te zetten, lijkt zich door te zetten. Vandaag maakte het Witte Huis bekend ook de rechtstreekse financiering van de omroepen NPR en PBS stop te zetten.ppDoor financile problemen verdwijnen media in een derde van de onderzochte landen, zegt Reporters without Borders. De gevolgen daarvan zijn in de VS goed te zien, zegt Ruth Kronenburg, directeur van Free Press Unlimited. De lokale media zijn daar bijna helemaal verdwenen. Je ziet dan ook een directe link met de lokale corruptie. Daar waar de lokale media niet meer zijn, is corruptie toegenomen. Op de index is de VS twee plekken gezakt, naar de 57e plek.ph2Journalist is targeth2pGrote techbedrijven als Google, Facebook, Amazon, Microsoft en Apple dragen bij aan de toenemende economische druk. Zij hebben de advertentieinkomsten overgenomen die de media toekomen. Daarnaast zorgen algoritmes ervoor dat desinformatie vrij spel krijgt op sociale media, zegt FPU. Dat ondermijnt het publieke vertrouwen in onafhankelijke journalistiek en maakt het moeilijker voor mensen om feiten en onwaarheden te scheiden.ppOok leiden conflicten in de wereld, zoals de oorlog tussen Hamas en Isral, tot benarde situaties voor journalisten. Zo wordt er in de Gazastrook onder zeer moeilijke omstandigheden nog journalistiek bedreven. Daar zijn bijna 200 journalisten gedood, de stroom valt uit, ook voor journalisten geldt dat zij honger hebben en zonder eten of water zitten, zegt Kronenburg.ppDeze week kwam ook naar buiten dat de Oekraense journalist Viktoria Rosjtsjyna maandenlang is gemarteld door Rusland. Kronenburg zegt dat journalisten nu echt een target zijn. Je wordt niet meer ontzien tijdens een conflict, demonstratie of oorlog. Je bent een target.ph2Nederland op derde plekh2pNederland is hoger op de ranglijst geindigd dan vorig jaar, op derde plek in plaats van de vierde. Dat komt onder andere door de veroordeling van de verdachten van de moord op Peter R. de Vries.ppWe mogen er blij om zijn dat Nederland zo hoog is geindigd, zegt Kronenburg, maar ook hier staat de persvrijheid onder druk. Bijvoorbeeld door online bedreigingen, fysieke bedreigingen en juridische intimidatie van journalisten. Het is niet helemaal zorgeloos in Nederland.p