Yazıklar olsun size artık bizi daha fazla utandırmayın, gidin kime istiyorsanız yenilin de şunu paylaşmayın

Helal olsun, keşke bizimkiler de yapsa

Sonuç olarak İranlıların toplu halde “içmiyoruz ulan” eylemi kısa ve uzun vadede başarılı oluyor. He bugün böyle bir şey olur mu? Bence zor çünkü artık daha küresel bir sermaye ve ticaret ağı var. Belli olmaz, hayırlısı diyelim.

Hanedanı da çok uzun sürmüyor çünkü İran’da 1906’da Meşrutiyet devrimi oluyor. Bu devrilen son şah değil bu arada, önceki şah bu. Şahlar biliyorsunuz devrilmesiyle ünlü bir topluluktur.

Tabii olay bununla bitmiyor çünkü Şah’ın karizması çizildi bir kere. Geri adım attı yani herkes bunun farkında. Kendisi 1896’nın -kaderin cilvesine bakın ki- 1 Mayıs’ında öldürülüyor.

Ulema, tüccarlar, esnaf, köylüler ve kadınlar hep birlikte tütünü boykot ediyor. Eylemler, ayaklanmalar… Bayağı çarşı karışıyor yani. İşin finalinde Şah da imtiyaz anlaşmasını iptal etmek zorunda kalıyor. İngilizler de vın turizm dönüp gidiyorlar.

Çarşıda nargile kırmak gibi eylemler yapılıyor. Dükkanlar raflardan tütünü kaldırıyor. Hatta saraydaki kadınlar bile nargile kırma olaylarına katılıyor.

Sonra Hacı Mirza Aştiyani -ki kendisi ulemadan sözü geçen önemli bir çar- duruma el atıyor. “İçmeyin lan şu zıkkımı” tadında bir fetva yayınlıyor. “Haramdır kardeşim” diyor. Sonra ne oluyor? ZIBAM! İran’da herkes tütünü bırakıyor.

Bunun üzerine önce yerli tütün üreticileri ve tüccarlar, “biz taş mı yiyeceğiz” tribine giriyor. Mollalar da “durun oğlum o işler o kadar kolay mı” modunu açıyor. Önce çıtırdan ayaklanmalar çıkıyor. Isfahan’da ve Tebriz’de esnaf depolardaki tütünü ateşe veriyor.

Sadece satmak da değil, İran’daki tütünün üretimi, satışı ve ihracatı üzerindeki tüm hakları İngilizlere veriyor. Bildiğin tekel yaratıyor yani.

İran’ın başında da o sıralar Kaçarlardan Nasıreddin Şah var. Memleketin en büyük tarım ürünlerinden biri tütün. Halk da seviyor tabii, cayır cayır içiyor. Neyse sonra bu şah ne yapıyor? İran’ın bütün tütünlerini İngilizlere satıyor.

Haklısın abi korkuyorum...

Robot böyle diyor bakalım hayırlısı

Tamam işte az da olsa o satış nereden? Reklam yoksa veri falan satması lazım yoksa serverın kirası bile çıkmaz