Son olarak sözü Gramsci'ye bırakalım:

"En kötü dehşetler karşısında dahi umutsuzluğa kapılmayan ve her türden aptallığa meyli olmayan, ayık, sabırlı insanları yaratmak zorunludur. Kendinizi eğitin, çünkü tüm zekanıza ihtiyacımız olacak. Canlanın, çünkü tüm coşkunuza ihtiyacımız olacak."

Yani düşünce suçu dediğimiz, bilgiyi tekelleştirme ve bir bakıma Gramsci'nin hegemonya kavramına çıkarır bizi. Düşüncesini egemenlerin çıkarına hizmet eder biçimde şekillendirmeyen ya da böyle beyan etmeyenlerin ortaya çıkarması muhtemel sonuçlardır haddizatında suç sayılan. Suç olan özgürlüktür...

Ne yazık ki değil. Skolastik düşünceyi anlamak bu açıdan faydalı. Cehaletle bağdaştırılan bu kavram aksine cehaletin değil, bilginin tahakkümüyle ilgilidir. Okuldan gelen bu anlayış, tıpkı akademi gibi düşünceyi tekeline almaktadır ve kapsamın dışına çıkan dışlanır. Düşünce suçu da böyle oluşur. (2)