Sonuç: Hayvana yönelik şiddet, sadece bireyin ruhsal durumu değil, toplumun değerleri ve öğrenme biçimleriyle de ilgilidir. Şiddet bir miras gibi aktarılabilir ama aynı şekilde merhamet de öğrenilir. Hangi kültürü büyütmek istediğimiz bize bağlı.

Toplumsal düzeyde şiddeti yeniden üretmemek için sadece cezalandırma değil, şiddetsiz iletişim, empati eğitimi ve özellikle çocuklara hayvanlarla etik ilişki kurma fırsatı tanımak gerekir. Eğitim bu zinciri kırabilir. ⬇️

Ayrıca bireylerin güç, kontrol ve otorite kurma ihtiyacı da toplumsal normlardan etkilenir. Kendisinden güçsüz bir varlık üzerinde tahakküm kurmak, bazı çevrelerde “erkeklik”, “otorite” veya “sahiplik” göstergesi olarak görülür. Bu da öğrenilen bir şiddet kalıbıdır.⬇️

Kırsal veya kent fark etmeksizin bazı kültürel yapılarda hayvan hâlâ “mal” ya da “söz dinlemesi gereken nesne” olarak görülür. Bu algı, şiddeti sıradanlaştırır. “Uslanmayan köpek dövülür” gibi söylemler, nesiller boyu aktarılan travmatik bir şiddet dili üretir.⬇️

Albert Bandura’nın kuramına göre insanlar sadece deneyimleyerek değil, başkalarını izleyerek de davranış öğrenir. Eğer bir çocuk çevresinde hayvana kötü davranıldığını görür ve bunun bir yaptırımı olmadığını gözlemlerse, bu davranışı “normal” olarak kodlar.⬇️

Bu nedenle kişinin ortamlarda daha çok susmayı seçmesi o kişiyi eksik yapmaz. Nedeni çoğu ortamın bu derinlikte iletişime uygun olmaması. Düşünenlerle konuşmak “az ama derin” ilişkiler yaratır. 2-3 kişinin anlatmak istenileni gerçekten anlaması, 20 kişinin yüzeysel anlamasından çok daha kıymetli.

➡️ Örneğin, bir kişinin terk edilmesi ya da dışlanması, beyinde bir yerin kesilmesi kadar güçlü bir acı tepkisi oluşturabilir. Bu yüzden duygusal acılar hafife alınmamalı; tıpkı fiziksel yaralar gibi ilgi ve iyileşme süreci gerektirirler.